Gondelvaardigheden
Het schijnt al te bestaan sinds ongeveer 1930. Kinderen gingen op de eerste schooldag in september met een versierde en verlichte boot naar school. Later werd het een wedstrijd.
De Gondelvaart.
Ik heb het zelf bewust meegemaakt vanaf ongeveer 1970. Ergens op zolder liggen nog dozen met dia’s van mijn vader met járen van voorbije Gondelvaarten. Vaak afbeeldingen van schimmig verlichte vage objecten. Letterlijk en figuurlijk bewogen foto’s. Sluitertijden in sluimertijden.
Ik herinner me een boot van Camping Scholten met als thema ‘Sprookjes van 1001 nacht’. Een oosters versierde boot met rode gordijntjes. Jaren ’70. Al vroeg in de avond schommelden de campinggasten voorzien van klapstoeltjes (die exemplaren met een linnen zitting en van die veren waar je zo lekker met je kontvel tussen kon komen te zitten) en thermoskannen koffie richting het Binnenpad. Vóór de echte competitiegondels uit waren er ook toen al de fanfarepunters en hier en daar een oud ambacht. In het jaar dat er 750 jaar Giethoorn werd gevierd was er een hele stoet met oude ambachten per boot te bewonderen: bakker, rietdekker, zandschepper, turfsteker, hevesleper.
De wedstrijdboten werden altijd voorafgegaan door een puntertje van de VVV met in bloemen het woord ‘Welkom’ op een bord. De laatste boot was er dan óók weer eentje, maar dan met het bord: ‘Tot ziens in……..’en het jaartal. Unisono klonken de ‘óóóóóóóóh!’s Vanaf het pad wanneer er weer een prachtige punter of platbodem voorbij voer. Gevolgd door een klaterend applaus. De brug bij de hoek van camping ‘d Hof bleek altijd een venijnige, want vrij laag. Niet alle bouwers hadden daar rekening mee gehouden zodat een enkele gondel op die brug afkwam als een dubbeldekkerbus op een tunnel. Vaak stapten omstanders spontaan op de betreffende boot om door het extra gewicht precies genoeg diepgang te creëren. Gejuich. Mooie avonden. Na afloop gingen we naar de kantine (zo heette dat toen nog) om na te praten, wat te drinken en te wachten tot de campingbaas weer op de fiets terugkeerde van de feesttent met de officiële uitslag. Meestal resulterend in een collectieve verontwaardiging dat ‘we’ wéér niet hadden gewonnen.
Ik voer zelf een keer mee, als jongen van pakweg 14 op zo’n boot van de camping. ‘Veertien dagen op een ijsschots’ speelden we na. Gehuld in boerenkiel en op klompen onderging ik de Gondelvaart voor het eerst vanuit de stoet in de dorpsgracht. Prachtig om mee te maken! En nee, ook toen niet gewonnen, maar wat maakte het uit. Ik was trots op onze gondel. Met de grote mannen mee, terug over het meer in de dikke mist. Een avontuur op zich.
De Gondelvaart bleef al die jaren. Ik ook. En ik kreeg steeds meer respect voor al die bouwers, die al maanden van tevoren in vervallen schuren of strakke loodsen hun plannen smeden en uitvoeren. Vrijwilligers. Vrije tijd. Je moet het toch maar doen. Er zit enorm veel werk in die projecten. Alleen daarom al ga ik ieder jaar weer aan het Binnenpad staan kijken. Ook in 2015. En dan zie ik, vanuit de tuin van een inwoner van Giethoorn, eerste rij, dat er in al die jaren niet eens zoveel veranderd is. Natuurlijk, we hebben de electromotoren. Soms zelfs op afstand bestuurde bootjes met niemand erop. Op het Binnenpad zie je dan iemand met een Playstationesk stuurkastje meelopen. Maar ook de punterstok wordt nog regelmatig gebruikt om even bij te sturen. Oké, de verlichting is geavanceerder, maar toch. De fanfareboot vaart nog mee. De VVV. Een enkele verdwaalde of te vroeg dronken kanoër. Ooooohs en aaaaaaahs en applaus. Sprookjesachtige boten. Een enkele met een politiek statement. Er is weer hard gewerkt. Maandenlang. Soms een bierbuik verder. Een vriend van me heeft meegebouwd met de gondel van ‘De Buren van het Binnenpad’. Thema: ‘De baggerkoning’. Prachtige boot! Maar natuurlijk niet de enige. Er zijn weer veel schitterende creaties. Wanneer wij na de laatste boot met een al flink vrolijke club alvast gaan warmdraaien bij Sloothaak en vervolgens Fanfare gaat onze bevriende bouwer Fred op de fiets naar de feesttent. ‘Even de uitslag horen, dan kom ik weer die kant op’. Het is weer net als vroeger. ‘We’ winnen toch nooit wat. Het wordt later en later. Geen berichten uit de feesttent. Maar dan een appje in blokletters:’ EERSTE PLAATS!!!!’ We rennen voor zover dat nog lukt, deinend als stuurloze gondels, richting ‘De Tent’. Daar feesten we nog door tot diep in de nacht. We voelen ons even allemaal baggerkoningen. Trots op Fred en de andere bouwers.
De volgende ochtend komt het bericht dat de winnende gondel van de baggerkoning ergens ter hoogte van De Molen een lichte slagzij heeft gemaakt vanwege het vollopen van een paar buizen met water. Gelukkig was het parcours zo goed als afgelegd. Een stuk verder ligt het ‘slagschip’ scheefgezakt aan de kade. Een deel van de bagger waarmee de gondel, vanwege het onderwerp, met veel inspanning was volgeschept, is er inmiddels afgegleden en weer teruggeven aan het Gieterse water. ‘Als bagger zijt gij geboren, tot bagger zult gij weer vergaan’, zo was die Bijbeltekst toch?
Op zich een prachtig en symbolisch einde voor de winnende gondel. Het enorme paard op ware grootte staat gelukkig nog. Maar de tijd dringt. Moeten onze stoere bouwers straks hun winnende gondel zelf weer uit de dorpsgracht baggeren?
Gelukkig komt het niet zover. Helemaal op z’n Gieters komt ‘ergens rond de middag’ het hele team weer op de plek des onheils bij elkaar en weet de Gouden Gondel van de baggerdood te redden. Een krat bier later ligt ie weer op de plek waar hij was gebouwd en kan respectvol ontmanteld worden.
Intussen borrelen (letterlijk) de eerste ideeën voor het volgende jaar waarschijnlijk alweer op.
‘Tot ziens in 2016….!’
Bert Jansen[/vc_column_text][vc_empty_space height=”15″][/vc_column_inner][/vc_row_inner][/vc_column][vc_column width=”1/4″][vc_row_inner][vc_column_inner width=”1/2″][vc_single_image image=”4188″ img_size=”50×50″ alignment=”right”][/vc_column_inner][vc_column_inner width=”1/2″][vc_facebook type=”box_count”][/vc_column_inner][/vc_row_inner][vc_empty_space height=”25″][vc_widget_sidebar sidebar_id=”avada-blog-sidebar”][ult_buttons btn_title_color=”#ffffff” btn_bg_color=”#ffffff” icon_size=”32″ btn_icon_pos=”ubtn-sep-icon-at-left”][/vc_column][/vc_row]